Το Παρατηρητήριο του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας για τη νόσο COVID-19, έχει ξεκινήσει την παρακολούθηση της εξέλιξης της επιδημίας σε τοπικό επίπεδο, σε πραγματικό χρόνο. Παράλληλα επιχειρήθηκε η καταγραφή των βασικών επιδημιολογικών δεδομένων, από την αρχική εμφάνιση κρουσμάτων COVID-19, προκειμένου να υπάρξει μια σαφής εικόνα για την πορεία της επιδημίας στην Κέρκυρα. Για το σκοπό αυτό αντλήθηκαν στοιχεία και πληροφορίες από διάφορες πηγές, επιδιώκοντας την επιβεβαίωση των στοιχείων και τη διασταύρωση των πληροφοριών.
Με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, το Παρατηρητήριο έχει καταγράψει 40 επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου COVID-19 ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους της Κέρκυρας, καθώς και 52 επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου ανάμεσα στους επισκέπτες της Κέρκυρας και των Παξών, από την έναρξη της επιδημίας μέχρι την 14 Σεπτεμβρίου. Δεν έχει καταγραφεί ως σήμερα κανένα επιβεβαιωμένο κρούσμα ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους των Παξών.
Ως επιβεβαιωμένα κρούσματα θεωρούνται όλες οι περιπτώσεις στις οποίες η διάγνωση έχει τεθεί εργαστηριακά με μοριακή μέθοδο RT- PCR, σε εργαστήρια που διενεργούν ελέγχους SARS-CoV-2 και που δηλώνουν συστηματικά στον ΕΟΔΥ το σύνολο των δειγμάτων που ελέγχουν.
Μεταξύ των 40 μόνιμων κατοίκων της Κέρκυρας, στους οποίους επιβεβαιώθηκε η διάγνωση COVID-19, 8 νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομείο (20 % του συνόλου των κρουσμάτων), από τους οποίους δύο εισήχθησαν σε ΜΕΘ, διασωληνώθηκαν και τελικά κατέληξαν (ένας άνδρας ηλικίας 76 ετών και μια γυναίκα ηλικίας 86 ετών).
Από την ανάλυση των στοιχείων που αφορούν τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ανάμεσα στον μόνιμο πληθυσμό της Κέρκυρας προκύπτει ότι 21 (52.5%) ήταν γυναίκες και 19 (47.5.%) άνδρες. Η μέση ηλικία τους είναι τα 42.2 έτη , 42.5 στις γυναίκες και 41.7 στους άνδρες. Η κατανομή κατά φύλο και ομάδες ηλικιών φαίνεται στον πίνακα 1.
Πίνακας 1: Κατανομή κρουσμάτων COVID-19 κατά φύλο και ομάδες ηλικιών στον μόνιμο πληθυσμό της Κέρκυρας: *
0-17 18-39 40-64 65+ Σύνολο
Άνδρες 0 7 (41.2) 8 (47.1) 2 (11.8%) 17 (100%)
Γυναίκες 1 (5.0%) 9 (45.0) 5 (25.0%) 5 (25.0%) 20 (100%)
Σύνολο 1 (2.7%) 156(43.2%) 13 (35.1%) 67(18.9%) 37 (100%)
- Σε δύο άνδρες και μια γυναίκα δεν είναι γνωστή η ηλικία
Η ημερήσια χρονική διασπορά των κρουσμάτων ανάμεσα σε μόνιμους κατοίκους, με βάση την ημέρα λήψης επιχρίσματος προς εξέταση, φαίνεται στο διάγραμμα 1.
Διάγραμμα 1: Κρούσματα COVID-19 στην Κέρκυρα στο διάστημα 30/3 έως 13/9 μεταξύ μονίμων κατοίκων (ημερήσια καταγραφή)
Μετά την αρχική εμφάνιση πέντε σποραδικών κρουσμάτων από τις 30/3 έως τις 20/4 ακολουθεί μια περίοδος σχεδόν δύο μηνών, χωρίς κανένα επιβεβαιωμένο κρούσμα. Στη συνέχεια και από τις 18/7 έχουμε επανεμφάνιση κρουσμάτων, που συνεχίζουν να καταγράφονται με σχετικά σταθερό ρυθμό μέχρι τις 24 Αυγούστου. Στη συνέχεια έχουμε μια λιγότερο συχνή καταγραφή επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους της Κέρκυρας, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η μηνιαία χρονική διασπορά φαίνεται στο διάγραμμα 2.
Διάγραμμα 2: Κρούσματα COVID-19 στην Κέρκυρα στο διάστημα 30/3 έως 13/9 μεταξύ μονίμων κατοίκων (μηνιαία καταγραφή)
Σε ότι αφορά τη γεωγραφική διασπορά των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανάμεσα σε μόνιμους κατοίκους, αυτή εμφανίζει υψηλή συγκέντρωση στο Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας, και ιδιαίτερα στην πόλη της Κέρκυρας. Συνολικά στο Δήμο Νότιας Κέρκυρας καταγράφονται 3 κρούσματα (0.2/1000 κατοίκους), στο Δήμο Βόρειας Κέρκυρας καταγράφεται 1 κρούσμα (0.06/1000 κατοίκους), ενώ στο Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας καταγράφονται 34 κρούσματα (0.86/1000 κατοίκους). Σε δύο κρούσματα δεν είναι γνωστή η μόνιμη κατοικία. Στο διάγραμμα 3 φαίνεται η κατανομή των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανά Δημοτική Ενότητα. Οι Δημοτικές Ενότητες Κερκυραίων και Αχιλλείων εμφανίζουν την υψηλότερη συγκέντρωση κρουσμάτων.
Διάγραμμα 3: Κατανομή κρουσμάτων κατά Δημοτική Ενότητα μόνιμης κατοικίας
Από τις 40 περιπτώσεις επιβεβαιωμένης νόσου COVID-19, που κατέγραψε το Παρατηρητήριο ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους της Κέρκυρας, συνολικά 4 φαίνεται να σχετίζονται με προσωρινή μετάβαση στην Αλβανία και επιστροφή, κατά την περίοδο έξαρσης της επιδημίας στη γειτονική χώρα.
Από τα 52 επιβεβαιωμένα κρούσματα, που έχουν καταγραφεί από τα Παρατηρητήριο ανάμεσα σε επισκέπτες μέχρι τις 13/9 , τα 32 (61.5%) έχουν καταγραφεί τον Αύγουστο, τα 19 (36.5%) τον Ιούλιο, και 1 (1.9%) το προηγούμενο διάστημα. Η χρονική διασπορά τους, με βάση την ημερομηνία ανακοίνωσης από τον ΕΟΔΥ, φαίνεται στο διάγραμμα 4.
Διάγραμμα 4: Κρούσματα COVID-19 στην Κέρκυρα στο διάστημα 26/3 έως 13/9 μεταξύ επισκεπτών (μηνιαία καταγραφή)
Από την ανάλυση των στοιχείων που έχει συγκεντρώσει το Παρατηρητήριο, προκύπτει ότι η διασπορά του νέου κορωνοιού SARS-COV-2 στον πληθυσμό της Κέρκυρας παραμένει σχετικά περιορισμένη. Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 αντιστοιχούν σε μια συχνότητα της τάξης 0,4 ανά 1000 κατοίκους, ενώ στο σύνολο της χώρας η αντίστοιχη συχνότητα προσεγγίζει το 1,3/1000. Η κατανομή κατά φύλο και ηλικία των καταγραφέντων κρουσμάτων είναι παραπλήσια με την αντίστοιχη κατανομή στο σύνολο της χώρας.
Ένας μικρός αριθμός επιβεβαιωμένων κρουσμάτων μπορεί να μην έχει καταγραφεί από το Παρατηρητήριο, καθώς η αναδρομική καταγραφή για το προηγούμενο διάστημα παρουσιάζει τεχνικές δυσκολίες, ωστόσο αυτό δεν αλλάζει τη συνολική εικόνα, που έχει προκύψει.
Ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων είναι πολλαπλάσιος και δεν μπορεί να υπολογισθεί, αλλά μπορεί να εκτιμηθεί με σχετική βεβαιότητα ότι αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% του συνολικού πληθυσμού της Κέρκυρας.
Συνολικά η επιδημιολογική καμπύλη χαρακτηρίζεται από την επανεμφάνιση κρουσμάτων από τα μέσα Ιουλίου, μετά από μια περίοδο περίπου δύο μηνών χωρίς κανένα επιβεβαιωμένο κρούσμα. Από τα μέσα Ιουλίου έως τις 24 Αυγούστου καταγράφονται συνεχώς νέα κρούσματα με σχετικά σταθερό ρυθμό, ενώ στη συνέχεια ο ρυθμός αυτός εμφανίζει σχετική μείωση. Η σχετική συρροή διάγνωσης νέων κρουσμάτων σε ορισμένες ημερομηνίες φαίνεται να σχετίζεται με ιχνηλατήσεις ή/και αυθόρμητη προσέλευση προς εξέταση, σε άτομα που είχαν επαφή με επιβεβαιωμένα κρούσματα, και όχι σε ιδιαίτερη έξαρση της επιδημίας.
Συμπερασματικά η επιδημία COVID-19 φαίνεται να παρουσιάζει σχετικά χαμηλή ένταση στην Κέρκυρα, παρά την επανεμφάνιση νέων κρουσμάτων με την επανέναρξη της τουριστικής περιόδου. Δεν εντοπίζονται ενεργές εστίες διαρκούς μετάδοσης μέχρι σήμερα. Ο αριθμός των επισκεπτών που έχουν διαγνωσθεί θετικοί στον ιό είναι σχετικά μικρός και προέρχεται κατά βάση από ελέγχους στις πύλες εισόδου και όχι από εμφάνιση συμπτωμάτων και εξέταση κατά τη διάρκεια της διαμονής. Ο αριθμός των κρουσμάτων που σχετίζεται με προσωρινή μετάβαση στην Αλβανία και επιστροφή είναι επίσης μικρός.
Ωστόσο, από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, προκύπτει ότι ο ιός έχει πλέον διασπαρεί στον πληθυσμό της Κέρκυρας και μπορεί να εκδηλωθεί έξαρση της επιδημίας στη συνέχεια. Ο χρόνος εμφάνισης και η ένταση τέτοιων εξάρσεων είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Η συνεχής επιδημιολογική επιτήρηση και σε τοπικό επίπεδο για τον έγκαιρο εντοπισμό της εμφάνισης εστιών μετάδοσης και τον άμεσο έλεγχο τους είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Στα πλαίσια αυτά μεγάλη προσοχή χρειάζεται να δοθεί στην επιτήρηση δομών φιλοξενίας ηλικιωμένων και χρονίως πασχόντων, καθώς ήδη έχουν εμφανισθεί σε άλλες περιοχές της χώρας εστίες υπερμετάδοσης σε τέτοιες δομές, που χαρακτηρίζονται και από υψηλή θνητότητα. ΟΙ δομές αυτές στην Κέρκυρα είναι το Δημοτικό Γηροκομείο, η Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων Άγιος Ιωσήφ (Καθολικό Γηροκομείο), το Ίδρυμα Χρονίως Πασχόντων «Η Πλατυτέρα» (Μητρόπολη Κέρκυρας), η Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων “Safhotel”, οι Ξενώνες και Οικοτροφεία του Τομέα Ψυχικής Υγείας του Γενικού Νοσοκομείου Κέρκυρας, και το οικοτροφείο «Νεφέλη» του ΜΚΟ «Κλίμακα».
Το Κατάστημα Κράτησης Κέρκυρας αποτελεί μια ακόμη κλειστή δομή, που μπορεί να αποτελέσει εστία υπερμετάδοσης.
Η εφαρμογή αυστηρών πρωτοκόλλων ελέγχου και πρόληψης της διασποράς σε αυτές τις δομές (σύμφωνα και με πρόσφατες οδηγίες του ΕΟΔΥ), έχει ιδιαίτερη σημασία, όπως έχει φανεί και από την υψηλή θνητότητα που καταγράφεται σε αντίστοιχες δομές, σε άλλες περιοχές της χώρας. Ο περιοδικός έλεγχος των εργαζομένων σ’ αυτές τις δομές με εξέταση για την ανίχνευση του SARS-CoV-2, είναι ένα μέτρο που μπορεί να συμβάλει επίσης στην πρόληψη διασποράς του ιού.
Επίσης η επικείμενη έναρξη της σχολικής χρονιάς και η λειτουργία των σχολικών μονάδων χρειάζεται να γίνει αντικείμενο συστηματικής επιτήρησης., όπως και η λειτουργία των δύο ειδικών σχολείων, που υπάρχουν στην Κέρκυρα.
Το Παρατηρητήριο για τη νόσο COVID-19 στο εξής θα είναι σε θέση να παρακολουθεί την εξέλιξη της επιδημίας σε πραγματικό χρόνο, με στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό ενεργών εστιών μετάδοσης της νόσου και τη συμβολή στον έλεγχο τους, από τις αρμόδιες αρχές, καθώς και την συνεχή διαμόρφωση μιας όσο το δυνατόν σαφούς και ολοκληρωμένης εικόνας για την διασπορά του ιού στον πληθυσμό της Κέρκυρας.
